16.01.2019

Ratunku! Mam za dużo obowiązków!

Wyobraź sobie, że słyszysz takie zdanie od swojego pracownika. A może sam jesteś zatrudniony i zaczynasz być sfrustrowany tym, że szef dokłada Ci wciąż nowe obowiązki a za tym nie idzie podwyżka pensji.

Czy w takiej sytuacji potrzebne jest wypowiedzenie zmieniające i jakie są możliwości kwestionowania takich zachowań? Postaram się odpowiedzieć poniżej.

Praca rodzajowo inna

Pisemne wypowiedzenie lub porozumienie zmieniające powinieneś wręczyć (albo otrzymać), kiedy nowe obowiązki są rodzajowo inne niż określone umową o pracę (czy też doprecyzowane za pomocą zakresu obowiązków).

Może to mieć miejsce na przykład w sytuacji, kiedy piastujesz stanowisko sekretarki, a pracodawca zaczyna wymagać od Ciebie zajmowania się także sprawami kadrowymi.

Kodeks pracy przewiduje też ważny wyjątek – bez wypowiedzenia zmieniającego powierzenie innej pracy może obejmować tylko okres 3 miesięcy w roku kalendarzowym (pod dodatkowymi, określonymi warunkami).

Możliwe warianty postępowania

Kiedy już otrzymasz wypowiedzenie zmieniające, możesz do upływu połowy okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków – wówczas umowa o pracę rozwiąże się z upływem okresu wypowiedzenia. Jeśli nie złożysz pracodawcy żadnego oświadczenia w tej kwestii, uważa się, że wyraziłeś zgodę na nowe warunki.

Niezależnie od tego, czy zgodziłeś się czy nie na nowe warunki, możesz odwołać się do sądu pracy, żądając przywrócenia poprzednich warunków albo odszkodowania.

Co w odwołaniu?

Wbrew obiegowej opinii, większa ilość obowiązków nie niesie za sobą konieczności podwyższenia wynagrodzenia, nie powinieneś więc żądać tego w odwołaniu. Jednak jako pracownik możesz udowadniać, że nowe zadania są tak absorbujące, że nie jesteś w stanie wykonywać ich w ramach obowiązującego Cię etatu (np. za pomocą zeznań swoich współpracowników, maili wysyłanych po godzinach pracy i tym podobne). Orzecznictwo wskazuje, że to pracodawca ma obowiązek tak organizować pracę, aby nadgodziny nie były normą.

Ponadto, w przypadku, gdy jednak takie nadgodziny wystąpią, możesz rozważyć wystąpienie z roszczeniem o zapłatę za godziny nadliczbowe.

Praca rodzajowo tożsama

Jeśli natomiast nowe obowiązki rodzajowo są tożsame (innymi słowy nie wykraczają poza zadania związane z pełnioną funkcją – tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 1974 r., sygn. akt I PR 332/74) wystarczy, że otrzymasz od pracodawcy polecenie służbowe, od którego nie służy Ci odwołanie do sądu pracy. Jednak również w takiej sytuacji, możesz zastanowić się nad złożeniem pozwu o zapłatę wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, jeżeli obowiązki są tak określone, że aby je wykonać, musisz zostawać w pracy dłużej, niż jest to określone w umowie.

Żródło zdjęcia: Christian Erfurt